Historie

Algemene historie

Schutterijen dateren al uit de middeleeuwen en waren zuiver plaatselijke instellingen. Na 1814 veranderde de situatie. De lokale schutterijen werden vanaf dat jaar eenvormig georganiseerd. Ze kregen als taak het handhaven van de binnenlandse orde en rust, en het dienen in tijden van oorlog en buitenlandse dreiging.

Gemeenten met meer dan 2500 inwoners kenden een dienstdoende Schutterij. In de overige gemeenten kwam een rustende Schutterij, welke pas actief werden in geval van oorlog. In 1827 werd bepaald dat er op iedere honderd inwoners twee schutters moesten zijn. Mannen tussen de 24 en 34 jaar waren schuttersplichtig en moesten zich bij de gemeente als zodanig laten registreren. Door middel van een lotingssysteem werd bepaald wie daadwerkelijk tot de schutterij moest toetreden. De staat verstrekte de wapens en uitrusting, terwijl de gemeenten de kosten voor onderhoud en vervanging betaalden.

In hoeverre de Tubbergse schutters betrokken waren bij de schermutselingen op de nadering van de Franse troepen in 1794/95 is niet bekend. Wel staat vast dat een van de de voorvaderen van de fam. Lenferink (de Kiep) heeft deelgenomen aan de Russische veldtocht van Napoleon Bonaparte.

Samen met vele dienstplichtigen waren de Haaksbergsche schutters na de Belgische opstand gedwongen in de jaren 1830-40 actieve dienst te verrichten. In 1834 keerden zij terug; ter hunner ere werden Schuttersfeesten gehouden.

In Tubbergen kwamen de schutters in 1830 met de mededeling dat de loting niet goed gegaan was. In een brief aan aan de "Heer Excellentie te Zwolle" (de gouverneur) gaven ze te kennen dat de manschappen "niet willen uittrekken met de schutterie". Bovendien zat in Fleringen de adelijke heer van Bonninghausen op Herinckhave, die ook als pro-Belgisch bekend stond en burgemeester was van Tubbergen. Als vooraanstaand Katholiek, spoorde hij de mensen aan de wapenen niet op te nemen.

Een en ander bewijst dat de schutterij al lang en breed als instituut in Tubbergen aanwezig was.

Na de invoering van de landweerwet van 1902 was er echter geen plaats meer voor de schutterijen. De beveiliging van eigen dorp of stad kwam de overheid toe. Toch wordt tot op de dag van vandaag dit stukje folklore in Tubbergen in ere gehouden.

Tubbergen

Tot aan 1975 kende de Tubbergse schutterij geen vaste leden, degenen die zich in die tijd geroepen voelde om aan het vogelschieten deel te nemen, kon zich een week van tevoren en zelfs nog enkele uren voor aanvang, aanmelden als deelnemer.

In 1973 tijdens het jubileum van de Dr. Schaepman harmonie werd tijdens het vogelschieten Jan Fortkamp de eerste on-officiele schutterskoning van Tubbergen. Na dit zeer geslaagde jubileumsfeest werd de eerste aanzet gegeven tot het stichten van een vereniging. In 1975 werd besloten over te gaan tot de aanschaf van uniformen en het aangaan van een vast lidmaatschap. Op 17 maart 1975 was de oprichting van Schuttersgilde Tubbergen een feit.

Eerst onder de bezielende leiding van Marionus aan de Stegge en daarna opgevolgt door de onvergetelijke heer Bert Bosma. Na het overlijden van de heer Bosma heeft de bekende kunstschilder, tekenaar en galeriehouder uit Ootmarsum, dhr. Wim Riem, jarenlang de voorzitterhamer gehanteerd. Hij werd wederom opgevolgd door dhr. Frans Steggink uit Nutter.

Na vele jaren van succes en voorspoed kwam ook de onvermijdeljke kentering binnen het Gilde uit Tubbergen. Het ledental werd minder en de belangstelling voor het jaarlijkse schuttersfeest was tanende. Aan dhr. Wim Riem wederom de taak om het kwakkelende Gilde door een zeer moeilijke tijd te loodsen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de leden en het bestuur dhr. Wim Riem in 2004 het predikaat Ere-Voorzitter gegeven hebben, voor zijn jarenlange en buitengewone verdiensten voor het Gilde.

Na Dhr. Wim Riem werd Robbert Eeman benoemt tot interim/reorganisatie voorzitter; na een grote schoonmaak binnen het Gilde is als door een wonder de schutterij herrezen uit de puinhopen en leeft als nooit tevoren. Onder leiding van voorzitter Jos Groothuis, groeit nu het Gilde weer gestaag en de leden melden zich spontaan aan.

De tijd gaat snel, dat merk je als je met de schutters over de oprichting praat, nu zo'n 30 jaar geleden. In die 30 jaar is er heel wat gebeurt! Enkele van de mede-oprichters leven niet meer ...
De anderen, grijzend diepend uit dat verleden, herinneringen ophalend over de vele concoursen waar "eer en roem" te behalen was. Hoe we zinderend van spanning de bekers wisten te bemachtigen en die juichend naar Tubbergen brachten.

Maar het allerbelangrijkste is de onderlinge band met elkaar, dat verwoord wordt in ons motto :
Broederschap, Dienstbaarheid en Trouw.

Schutterslied:

Wij mannen van het Gilde, zijn achttien karaats.
Wij schieten niet zo in het wilde, maar kennen onze plaats.
Met geweren en patronen, zijn wij goed bekend.
Eenmaal in het jaar de Koning kronen, dat is het fijnste evenement

Eenmaal in het jaar de Koning kronen, dat is het fijnste evenement


Hoog op de paal de vogels, schittrend in de zon.
Ieder krijgt een aantal kogels, voor 't tweeloops kanon.
Wie krijgt de onderscheiding, wie wint de bokaal.
De Schutter van het jaar - hij heeft de leiding, hij schiet het beste van allemaal

De Schutter van het jaar - hij heeft de leiding, hij schiet het beste van allemaal
2023  Schutters en volksfeesten Tubbergen       Realisatie: Danny Visscher